Şaşılık (Strabismus) Nedir?

Şaşılık, gözlerin paralel olarak aynı yöne bakamaması durumudur. Bir göz düz bakarken, diğer göz yukarı, aşağı, içe veya dışa doğru kayabilir. Bu durum, çocuklukta ortaya çıkabileceği gibi, yetişkinlik döneminde de gelişebilir. Şaşılık hem estetik hem de görme fonksiyonu açısından sorunlara yol açabilir.

Şaşılık Türleri Nelerdir?

Şaşılık, gözlerin hangi yönde kaydığına ve ne zaman ortaya çıktığına bağlı olarak farklı türlere ayrılır:

• Esotropya: Gözün içe doğru kayması
• Ekzotropya: Gözün dışa doğru kayması
• Hipertropya: Gözün yukarı doğru kayması
• Hipotropya: Gözün aşağı doğru kayması
• Alterne Şaşılık: Gözlerin sırayla kayması
• Sürekli veya Aralıklı Şaşılık: Kaymanın sürekli mi yoksa belirli zamanlarda mı gerçekleştiğine bağlı türler

Şaşılık Nedenleri Nelerdir?

Şaşılık, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir:

• Kas Dengesizliği: Göz kaslarının düzgün çalışmaması veya dengesizliği şaşılığa yol açabilir.
• Görme Problemleri: Refraktif hatalar, özellikle yüksek hipermetropi (uzağı net görememe) şaşılığa neden olabilir.
• Genetik: Ailede şaşılık öyküsü olan bireylerde şaşılık görülme riski artar.
• Nörolojik Faktörler: Beyin veya sinir sistemindeki bazı sorunlar şaşılık gelişimine katkıda bulunabilir.
• Travma: Baş veya göz yaralanmaları da şaşılık nedenleri arasında yer alabilir.

Şaşılık Belirtileri Nelerdir?

Şaşılık, bazı belirgin ve bazı dolaylı belirtilerle kendini gösterebilir:

• Gözlerin aynı yöne bakamaması
• Gözde veya göz çevresinde baş ağrısı
• Çift görme
• Göz yorgunluğu
• Gözleri kısarak veya başı eğerek bakma eğilimi
• Derinlik algısında bozulma

Şaşılık Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Şaşılık tedavisi, hastanın yaşına, şaşılığın şiddetine ve nedenine bağlı olarak değişebilir:

• Gözlük veya Kontakt Lens: Refraktif hatalar kaynaklı şaşılıkta, uygun gözlük veya lens kullanımı gözlerin hizalanmasına yardımcı olabilir.
• Göz Egzersizleri: Bazı şaşılık türlerinde, göz kaslarını güçlendirmek ve koordinasyonu artırmak için egzersizler önerilebilir.
• Prizmatik Gözlükler: Çift görme yaşayan hastalarda, prizmatik gözlükler görmeyi stabilize edebilir.
• Botulinum Toksin Enjeksiyonu: Göz kaslarının geçici olarak gevşetilmesi için botoks enjeksiyonu yapılabilir.
• Cerrahi Müdahale: Şaşılığın düzeltilmesi için cerrahi müdahale gerekebilir. Bu işlem, göz kaslarının yeniden hizalanmasını amaçlar ve genellikle lokal anestezi altında yapılır.

Şaşılık Tedavisinin Önemi

Şaşılık, erken teşhis ve uygun tedavi ile başarılı bir şekilde düzeltilebilir. Tedavi edilmeyen şaşılık, göz tembelliğine (ambliyopi) ve kalıcı görme kaybına yol açabilir. Bu nedenle, özellikle çocuklarda şaşılık belirtileri fark edildiğinde, zaman kaybetmeden bir göz doktoruna başvurulması önemlidir.